Blogs en columns nummer 10
Paulina Dikker deelt haar ervaringen met het zoeken van een school voor haar kind.
[We geven de bijdrage hier weer als pdf bestand en als losse tekst.]
Help, mijn kind gaat naar school
Paulina Dikker
De euforie van “yes ik ben zwanger” slaat al snel om naar “help ik moet kinderopvang regelen”. Als je dan denkt dat je alles geregeld hebt en even op adem kan komen, hoor je om je heen dat er een ware run is ontstaan op het vinden van de beste school! Mijn kind is nog geen twee, dus ik heb toch nog even? Nee je moet nú je kind inschrijven op alle scholen in de buurt en naar alle open dagen gaan.
In de gemeente Amersfoort liep ik er tegenaan dat populaire scholen met een wachtlijst werken. Doordat ik ervoer dat ik niet de enige was die hier stress van kreeg, ben ik de koepelorganisaties van scholen en de gemeente gaan aanschrijven. Dit heeft ertoe bijgedragen dat er een onderzoek heeft plaatsgevonden naar het aannamebeleid op basisscholen in Amersfoort. Door de media is ook aandacht besteed aan de wachtlijsten op basisscholen. De NPO had op het moment dat ik de gemeente en besturen aanschreef een serie uitzendingen gepland met het thema scheefgroei gepresenteerd door Jeroen Pauw, waarvoor ik uitgenodigd was. Daar heb ik verteld dat hoger opgeleide ouders zich eerder aanmelden en daardoor hoger op wachtlijsten komen, terwijl je officieel een kind pas mag aanmelden als het 3 jaar is.
Je schreef toch net dat je kind nog geen twee is, mag dit allemaal wel? Als je tegen wachtlijsten en regels aanloopt, dan ga je je verdiepen in hoe het allemaal werkt, tenminste zo ging dat bij mij. Dan kom je erachter dat er regels zijn verbonden aan voorinschrijving, aanmelding en ook dat er wachtlijsten kunnen zijn. Wanneer je woont en werkt in een omgeving waar mensen al oudere kinderen hebben, kom je sneller in aanraking met de zoektocht naar een basisschool. Hoe is dat voor ouders die dat niet hebben? Ouders die de taal minder goed spreken, die minder sociale contacten hebben of moeite hebben met lezen. Zij zijn vaak niet op de hoogte van de regels die er zijn ontstaan met betrekking tot voor aanmelding of een interesselijst. Creëer je op die manier geen verschillen tussen scholen en de leerlingen die er op school worden aangemeld?
Dit is zeker een punt van zorg, in ieder geval van mijn zorgen. Populaire scholen ontvangen vaker aanmeldingen van hoogopgeleide ouders. Hoogopgeleide ouders zijn vaak beter op de hoogte van welke scholen populair zijn en melden hun kind daar vroeg aan. Hier ligt wat mij betreft zeker een rol voor de scholen zelf. Dat begint met goede informatie op de website van de school en op de informatiedagen. Duidelijke informatie over wat ouders kunnen verwachten van een aanmelding, wanneer wordt die in behandeling genomen en wanneer kun je als ouder een reactie verwachten over de plaatsing en inschrijving van je kind.
Ik vind dat er ook een rol is voor de ouders. Weet je als je kind één of net twee jaar is welke school er bij hem past? Waarom niet nog even wachten en een keuze maken die bij jouw kind en jou als ouder past?
Een andere reden voor zorg is dat als we zo doorgaan, we met elkaar homogene scholen creëren. Ouders die hun kind in een andere wijk op een basisschool aanmelden omdat vrienden of buren dit ook doen. Durf je een keuze te maken op basis van de leermethode die op de school wordt aangeboden, of maak je een keuze op basis van wat sociaal wenselijk is? Welke uitwerking gaat dit uiteindelijk hebben op de samenleving die we met elkaar daardoor creëren?
Ook externe factoren spelen een rol in de keuze voor een basisschool. Heb je je kind aangemeld of is het door de school ingeschreven, blijkt dat de BSO niet ophaalt op die bewuste school. Voor werkende ouders is dit een zwaarwegende factor. Dit kan ertoe leiden dat op het laatste moment gewisseld wordt van school of ouders een andere keuze maken dan van tevoren bedacht was. De basisschool van jouw eerste keuze had al rekening gehouden met de inschrijving en dus formatie en moet op het laatste moment haar plannen wijzigen. Oorzaak en gevolg zijn hierbij nauw met elkaar verbonden. De keuze die jij als ouder maakt heeft gevolgen voor jouw kind, de basisschool en de samenleving.
Inmiddels is het rapport naar aanleiding van het aannamebeleid op basisscholen in Amersfoort klaar. Uit het onderzoek is een aantal aanbevelingen gekomen, die zijn samengevat in het rapport. Dit zijn de volgende:
● Zorg voor heldere en volledige informatievoorziening rond aanmelden
● Verken een vorm van gezamenlijk aanmeldbeleid op maat
● Zie erop toe dat scholen zich allemaal aan de wet- en regelgeving rond aanmelden houden
● Organiseer betere samenwerking en een integrale aanpak rond aanmelden
Een eerlijk en transparant aanmeldbeleid is één van de factoren die kan bijdragen aan kansengelijkheid. Dit vraagt om een gemeenschappelijke verantwoordelijkheid van schoolbesturen, scholen en gemeente.
De eerste stap om die verantwoordelijkheid te nemen heeft de gemeente inmiddels gezet. In mijn gesprek met de wethouder van onderwijs bleek heel duidelijk dat zij de noodzaak voelt om snel tot een eerlijk en transparant aanmeldbeleid te komen. Een gezamenlijk aanmeldbeleid is daarvan een voorbeeld en dat wordt nu opgepakt met de schoolleiders. Ik heb er dan ook vertrouwen in dat dit in de nabije toekomst een stuk eerlijker en transparanter zal verlopen.
Paulina Dikker is moeder van een zoon van 5. Zij voelt zich betrokken bij het onderwijs, heeft zich verdiept in de wet- en regelgeving en heeft een drive ontwikkeld om onderwijs voor iedereen beschikbaar te maken en te houden. Zij is vastbesloten om betrokken te blijven bij dit onderwerp en zal op regelmatige basis navraag doen bij de verschillende partijen om er samen voor te zorgen dat de gewenste resultaten gehaald zullen worden. Als ouder is zij lid van de klankbordgroep geweest in het onderzoek naar het aannamebeleid in de gemeente Amersfoort.