Kenniscentrum Gemengde Scholen
Wat vind je op deze website?
Wilt u als school, als gemeente of als ouder meewerken aan het tegengaan van segregatie in het onderwijs? Wilt u bevorderen dat kinderen - ongeacht hun kleur of afkomst - samen met elkaar naar school gaan?
Op deze website vindt u alles over hoe je scholen meer kunt mengen.
Om scholen gemengd te krijgen en te houden, is samenwerking nodig van alle betrokkenen: ouders, scholen, schoolbesturen en gemeenten. Geen van deze betrokkenen kan het alleen. Daarom richt het Kenniscentrum zich op al deze groepen. We kijken vooral naar het basisonderwijs en hebben daarnaast ook aandacht voor het voortgezet onderwijs.
In de afgelopen vier jaar hebben twaalf pilotgemeenten op verschillende manieren geprobeerd om gemengde scholen te bevorderen. In de toolbox vindt u de ervaringen van (vooral) die gemeenten. De toolbox stelt u in staat om voort te bouwen op de eerdere ervaringen en voorkomt dat u opnieuw het wiel moet gaan uitvinden.
De ervaringen met het werken aan gemengde scholen zijn ook relevant voor passend onderwijs, burgerschap en ouderbetrokkenheid. Ook daarover vindt u informatie op deze website.
Over ons
Wat doet het Kenniscentrum Gemengde Scholen?
Het Kenniscentrum is een netwerkorganisatie van deskundigen met brede ervaring in het onderwijsveld en hart voor gemengde scholen. Vaak hebben ze ook specialistische kennis, bijvoorbeeld over aanmeldbeleid en juridische aspecten, voorlichting aan ouders en het organiseren van scholentochten, het ondersteunen van ouderinitiatieven of ontmoetingsprojecten, profilering van scholen, begeleiding van schoolontwikkeling en van teams.
Het Kenniscentrum Gemengde Scholen is opgericht in 2007. Dat gebeurde in opdracht van het Ministerie van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap, mede op verzoek van de vier grote steden. Het toenmalige kabinet wilde segregatie in het onderwijs tegengaan en integratie bevorderen. Het Kenniscentrum moest alle kennis daarover verzamelen en toegankelijk maken.
Doelen van het Kenniscentrum zijn: beschikbare kennis overdragen en nieuwe kennis genereren (bijvoorbeeld door middel van onderzoek en discussies). Dat doen we door uitwisseling tussen onderzoek, beleid en praktijk. Het overdragen van geëvalueerde ervaringen voorkomt dat het wiel opnieuw wordt uitgevonden en bevordert dat men van elkaar leert. Belangrijke activiteiten zijn - Kennis verspreiden (via de website, een nieuwsbrief, bijeenkomsten) - Advisering van gemeenten en schoolbesturen - Ondersteuning van ouders en ouderinitiatieven, scholen en teams.
In de periode 2008 tot 2012 hebben 12 pilotgemeenten middelen uitgeprobeerd om gemengde scholen te bevorderen. Het Kenniscentrum heeft deze pilots ondersteund. Zo hebben we bijvoorbeeld tweemaal per jaar uitwisselingsbijeenkomsten georganiseerd en adviseren wij individuele gemeenten op maat. De ervaringen in (vooral) die gemeenten zijn samengevat in de toolbox op deze website. De belangrijkste instrumenten om gemengde scholen te bevorderen zijn: - Aannamebeleid - Gerichte voorlichting en scholentochten - Ouderinitiatieven. Wanneer niet-gemengde scholen toch willen werken aan dialoog en ontmoeting, dan kunnen zij daarbij een ander instrument inzetten: - Vriendschapsscholen.
Om scholen gemengd te krijgen en te houden, is samenwerking nodig van alle betrokkenen: ouders, scholen en schoolbesturen, gemeenten. Geen van deze betrokkenen kan het alleen, vandaar dat alle betrokkenen de doelgroepen van het Kenniscentrum vormen.
Maak scholen kleurrijk!
Nieuws
Utrecht wil einde maken aan veel te vroege inschrijving voor basisschool door middel van centrale inschrijving
15-januari-2021
Naar aanleiding van de uitkomsten van ons onderzoek, in 2020 naar het aannamebeleid op basisscholen in Utrecht, komt er een centraal inschrijfsysteem voor alle basisscholen in Utrecht waar ouders kinderen aanmelden die voor het eerst naar school gaan. De gemeente en schoolbesturen geven op deze manier alle ouders dezelfde kans om hun kind op een school van hun voorkeur in te schrijven.
Lees hier het NOS bericht
Amsterdam trekt subsidie in voor scholen met hoge ouderbijdrage
7-september-2020
Basisscholen die van ouders een vrijwillige bijdrage vragen die hoger is dan 225 euro, krijgen geen subsidie meer van de gemeente Amsterdam. Wethouder Moorman hoopt zo de sterke segregatie en kansenongelijkheid op Amsterdamse scholen tegen te gaan.
Wat vinden de Amsterdamse scholen hiervan? En mag de gemeente dit doen?
Kijk hier de reportage onderaan de webpagina
Scholen in Utrecht moeten stoppen met basisschoolinschrijvingen van kinderen onder de drie
14-juli-2020
De afgelopen weken is er veel aandacht geweest voor het aanmeldbeleid van de Utrechtse basisscholen. Wethouder Onderwijs Anke Klein roept met klem alle schoolbesturen op om de wachtlijsten na vooraanmelding per direct te stoppen en eerder gedane toezeggingen op basis van deze wachtlijsten te herroepen.
Lees hier de brief van de Wethouder Onderwijs Anke Klein
Reacties in de media
NRC 14 juli Basisschoolinschrijvingen van kinderen onder de drie ongeldig in Utrecht
RTV Utrecht 14 juli Utrecht eist einde aan inschrijven baby's en peuters op basisscholen
Gemeente Utrecht houdt raadsinformatieavond over aannamebeleid op basisscholen
30-juni-2020
Naar aanleiding van het onderzoek naar het aannamebeleid van basisscholen in Utrecht, van het Landelijk Kenniscentrum Gemengde Scholen, heeft de gemeenteraad een raadsinformatieavond gehouden. Daarbij waren onder meer de onderzoekers, schoolbesturen, schooldirecteuren, raadsleden en ouders aanwezig om de uitkomsten van het onderzoek met elkaar te bespreken.
Kijk hier de raadsinformatieavond terug
Nieuwe publicatie: Aanmeldprocedure basisscholen in Sociale Vraagstukken
12-juni-2020
Nieuw artikel van Het Landelijk Kenniscentrum Gemengde Scholen gepubliceerd in Sociale Vraagstukken
Kinderen van hoogopgeleide ouders hebben onevenredig veel kans op goed basisonderwijs. De coronacrisis maakt dat extra duidelijk. Afschaffing van automatische plaatsing bij aanmelding voor de leeftijd van 3 jaar kan helpen de verschillen te verkleinen, zegt het Landelijk Kenniscentrum Gemengde Scholen.
Lees het hele artikel in Sociale Vraagstukken
Veel opschudding over conclusies uit onderzoek van naar aannamebeleid op basisscholen in Utrecht
11-juni-2020
De conclusie uit het onderzoek van het Kenniscentrum Gemengde scholen dat veel basisscholen in de gemeente Utrecht de wet overtreden bij het aanmeld beleid dat zij hanteren heeft veel opschudding veroorzaakt. Hier onder een overzicht van de artikelen die er in de media zijn verschenen en de Kamervragen die er zijn gesteld
Kamervragen 9 juni aan A. Slob, minister voor Basis- en Voortgezet Onderwijs en Media
Antwoorden 3 juli minister A. Slob
Een Vandaag 11 juni Uitzending
NOS 8 juni Utrechtse scholen overtreden wet bij inschrijving nieuwe leerlingen
AD 8 juni Utrechtse basisscholen ontduiken massaal de wet bij aanmelding van nieuwe
leerlingen: ‘Dit is onacceptabel’
DUIC 8 juni Zorgwekkende toestanden rondom aanmeldbeleid Utrechtse basisscholen
RTVU 8 juni Utrechtse scholen overtreden massaal de wet bij inschrijving kinderen
AD 8 juni Politici schrikken van schaduwlijsten bij Utrechtse basisscholen: Niet alle
kinderen in deze stad hebben dezelfde kansen
AD 9 juni Je kind al bij de geboorte inschrijven op de basisschool? In Utrecht kan dat
binnenkort niet meer
RTV Utrecht 9 juni Basisscholen die de wet overtreden, het gebeurt in meer gemeentes
AD 10 juni Jerry over voorinschrijving op basisscholen: Het is kennelijk toch
white schools that matter
AD 10 juni Hoe de zwarte Parkschool in Utrecht in tien jaar tijd hartstikke gemengd werd
Volkskrant 11 juni Onderzoek: basisscholen in Utrecht omzeilen de wet en vergroten
de segregatie
RTV Utrecht 11 juni Geen harde actie tegen Utrechtse scholen die wet overtreden
Naar een gelijk speelveld voor ouders in het basisonderwijs
8-juni-2020
Voor de gemeente Utrecht hebben wij onderzocht hoe het beleid en de praktijk van aanmelden en toelaten op basisscholen in Utrecht er uit ziet. Hierbij hebben we gekeken of er daarbij een gelijk speelveld voor ouders is.
De belangrijkste conclusies zijn:
Er is zowel in de praktijk als in beleid geen gelijk speelveld voor ouders. De reden hiervoor is dat scholen met vooraanmeldingen werken die automatisch leiden tot toelating en de wettelijke inschrijfleeftijd van 3 jaar negeren. Ook is er vaak geen sprake van heldere en goede informatie over hoe het toelatingsbeleid op scholen in de praktijk wordt gebracht. Iedere school lijkt een eigen beleid en praktijk te voeren. Dat leidt tot onzekerheid en stress bij ouders.
Lees hier de samenvatting
Lees hier het volledige rapport
Nieuwe publicatie over toelatingsbeleid en kansengelijkheid in De Nieuwe Meso
1-maart-2020
Kansenongelijkheid en sociaaleconomische en -culturele segregatie hebben gevolgen voor zowel individuen als voor de hele samenleving. Talenten van kinderen en jongeren komen niet volledig tot bloei en sociale cohesie vermindert: leerlingen met verschillende achtergronden spelen en leren niet meer samen, waardoor ze ook niet leren om samen te leven.
Lees meer: De nieuwe Meso
Quick scan toelatingsbeleid funderend onderwijs
27-september-2019
Recent is er de aandacht voor segregatie in het onderwijs toegenomen. Onder meer naar aanleiding van onderzoeken van de inspectie en in samenhang met discussies over kansengelijkheid, ruimte voor nieuwe scholen en artikel 23.
Belangrijke oorzaken van onderwijssegregatie zijn toelatingsbeleid van scholen en keuzegedrag van ouders. Vooral bij het basisonderwijs speelt woonsegregatie ook een rol. En vooral bij het voortgezet onderwijs speelt dit alles zich af binnen een sterk gesegmenteerd onderwijssysteem.
Op verzoek van het ministerie van OCW heeft het landelijk Kenniscentrum Gemengde Scholen de stand van onze kennis over de rol van toelatingsbeleid in kaart gebracht. Wat zijn hier de mogelijkheden en beperkingen ervan als je segregatie wilt voorkomen en bestrijden?
Lees hier de Quick scan toelatingsbeleid funderend onderwijs
Volg de actuele discussies
Actuele discussies rond het thema gemengde scholen vinden plaats in de LinkedIn groep Gemengde Scholen.
Deze groep is opgezet en wordt geleid door Jeroen Peters, al jarenlang medewerker van het Kenniscentrum. Iedereen kan lid worden van deze groep.
Word lid van de Gemengde Scholen LinkedIn groep op: www.linkedin.com/groups?home=&gid=2746731
Toolbox
Aannamebeleid
Schoolbesturen en gemeente praten in het kader van de Lokale Educatieve Agenda over het tegengaan van segregatie. Het instrument dat ze daarbij kunnen inzetten is gezamenlijk aannamebeleid. Daarmee is in Deventer en Nijmegen positieve stadsbrede ervaringen opgedaan.
Scholencarrousel
Omdat ouders de basisschool kiezen, is het zaak hen zo goed mogelijk voor te lichten. Daar zijn verschillende instrumenten voor uitgeprobeerd, zoals brieven, wijkscholenbrochure, website en een scholenmarkt. Daarnaast kunnen scholencarrousels georganiseerd worden. Ervaring is opgedaan in bijvoorbeeld Rotterdam, Almelo en Den Haag.
Ouderinitiatieven
Sommige ouders willen graag een gemengde school. Wanneer die er in hun buurt niet is, dan nemen ze het initiatief om zich met een groep ‘kansrijke’ ouders in te schrijven op een goede ‘zwarte’ school in de buurt.
In Nederland is veel ervaring opgedaan met dergelijke ouderinitiatieven.Vriendschapsscholen
Scholen die niet gemengd zijn en toch hun leerlingen in contact willen brengen met leerlingen die een andere (sociaaleconomische of etnische) achtergrond hebben, kunnen ontmoetingsprojecten organiseren. Die projecten moeten aan bepaalde voorwaarden voldoen om te beklijven en resultaten op te leveren. In Utrecht en Den Haag is bijvoorbeeld
Argumentenkaart
De Argumentenkaart voor Gemengde Scholen geeft vanuit het perspectief van leerlingen, ouders, scholen en overheid, een helder overzicht van de argumenten voor en tegen het mengen van leerlingen in het basisonderwijs. De Argumentenkaart is heel geschikt voor informatie-avonden en discussies.
Wat weten we nu?
Er verschijnt belangrijk wetenschappelijk onderzoek op het gebied van gemengde scholen. In deze notitie slaagt Joep Bakker erin, die op hoofdlijnen samen te vatten. Zo ontstaat een goed beeld van de stand van onze kennis. Over oorzaken en achtergronden van segregatie, waarom daar iets aan gedaan moet worden, welke maatregelen worden ingezet en wat we weten over de resultaten daarvan.
Voortgezet onderwijs
Segregatie komt ook voor in het voortgezet onderwijs. De laatste jaren is daar in verschillende publicaties aandacht aan besteed. Daarbij was er ook oog voor maatregelen om segregatie tegen te gaan en dialoog en integratie te bevorderen. In deze notitie wordt de stand van onze kennis over dat thema handzaam samengevat.
Meta-analyse van afstudeeronderzoeken naar onderwijssegregatie
Vanaf 2003 zijn er zeker 25 afstudeeronderzoeken gedaan naar diverse onderdelen van onderwijssegregatie. In dit artikel wordt de kennis uit deze studies toegankelijk gemaakt voor voor ouders, scholen, gemeentes en andere geïnteresseerden.
English
The National Knowledge Centre for Mixed Schools
The National Knowledge Centre for Mixed Schools was founded in 2007. The two main functions of the Knowledge Centre are dissemination of knowledge and pushing for action.
Dissemination of knowledge means that the Knowledge Centre passes on available knowledge and generates new knowledge (e.g., through research and debate). This means it is a centre of expertise that acts as a clearing house: creating and maintaining a database of extensive information regarding preventing school segregation and facilitating dialogue and integration.
Pushing for action means that the Knowledge Centre alerts municipalities, parent groups, schools and school boards to the importance of the subject and the urgency to take action. In addition to that, the Centre also aims to empower participants to combat segregation and promote integration in schools.
The aim of the Knowledge Centre is to circulate knowledge on school segregation between the areas of research, policy and practice. To reach that goal the National Knowledge Centre for Mixed Schools:
- Organizes national, regional en local meetings for municipalities, parents, schools and their boards
- Writes and releases manuals on how to create mixed schools
- Manages this website to provide an overview of current news and background information.
Open and view our full flyer here
The Dutch National Round Table: an opportunity to discuss on Early School Leaving policies and exchange good practices
17-january-2014
On the 4th December 2013, the Dutch Knowledge Centre for Mixed Schools an the Ministry of Education organised in behalf of The SIRIUS network a Round Table meeting in The Hague. The topic was early school leaving and about 25 people attended, from practice, policy and research. Included were people from minority organizations and a national organization of students in upper secondary education, from local governments, schools, and special programs for early school leavers.
Read the the main conclusions and the report on the meeting
SIRIUS conference in The Hague
18-october-2013
On 9th October 2013, two simultaneous thematic Workshops took place in the lobby of the townhall of The Hague on segregation and on transitions. These events were chaired by Guido Walraven and Sabine Severiens respectively and around 40 education and migration professionals participated in them. These were the first two Thematic Workshops organised by the SIRIUS network and it was a great opportunity to share knowledge and experiences between policymakers, researchers and practitioners from all over Europe. Councillor of Education in the Municipality of The Hague Mrs. Ingrid van Engelshoven gave a speech about education and segregation and the policy in The Hague on this topic. These events took place the day before the fourth SIRIUS General Meeting, and some partners of the network attended them.
Read the report on the workshop on segregation and integration in education
Read the Appendices and the Country notes
Here you can find the speech by Mrs. Ingrid van Engelshoven
European experts on integration and segregation meet in The Hague
7-october-2013
In a few days the SIRIUS Network will be visiting The Netherlands and attending the General Meeting and the Thematic Workshops organized by the Dutch Knowledge Center for Mixed Schools. Professionals from member countries will discuss policy measures to combat segregation, such as facilitating mixed schools. One of the Thematic Workshops is on segregation and integration in education. The visiting members have written a country note on the newest developments in their country on Segregation and Integration in Education.
Read the Dutch country note
Knowledge Centre for Mixed Schools organises international meeting
18-june-2013
In October 2013 the SIRIUS Network will be visiting The Netherlands. The Hague acts as host city for both the General Meeting and the Thematic Workshops. One of the Workshops is on segregation and integration in education. Professionals from member countries will discuss policy measures to combat segregation, such as facilitating mixed schools. The Knowledge Centre organises all of the October meetings.
Early 2012 was the start of the European Policy Network on the education of children and young people with a migrant background, SIRIUS. Currently twelve European countries are member of the network, The Netherlands being one of them. See www.sirius-migrationeducation.org for further information. The Dutch National Knowledge Centre for Mixed Schools was involved in the winning response to a EU Call, and the Centre acts as National Partner of the Network.
Dutch Knowledge Centre at a national educational conference in Denmark
7-8 march 2013
Denmark has a longstanding tradition of a national educational conference every year, where school leaders and teachers discuss with policymakers and researchers. The theme of this year’s conference was school composition. The new government coalition has a focus on countering segregation and stimulating dialogue and integration. To introduce the theme and to give some inspiration from other countries, the Ministry of Education organised key notes from the Organisation of Economic Cooperation and Development (OECD) and the Dutch National Knowledge Centre on Mixed Schools.
Last year the OECD published a landmark report on Equity and Quality, comparing a number of countries (including Denmark and the Netherlands). The keynote of Anna Pons focused on the highlights of the report and on what has been done to make both educational systems and school practice more effective in terms of quality and equity.
The keynote of the Knowledge Centre focused on what we might learn from the Dutch experience, especially with the pilots in 12 municipalities. What can professional do to make a difference? Denmark and the Netherlands have a lot in common and they have similar educational systems, so there seems room for mutual learning.
See the powerpoint presentation
Review of the book 'International Perspectives'
5 January 2013
The Knowledge Centre published 'International Perspectives on countering school segregation' in 2011. Recently a review of the book was published in Intercultural Education.
You can read the review here ...
The Dutch National Knowledge Centre on Mixed Schools at international conference on ‘Evidence Informed Policy and Practice in Education in Europe’ (EIPPEE)
On May 8 and 9, 2012 an international conference took place on ‘Evidence Informed Policy and Practice in Education in Europe’ (EIPPEE) in The Hague, the Netherlands. One of the topics was ‘Knowledge Centres in Europe: development, possibilities and limitations’. The Dutch National Knowledge Centre on Mixed Schools gave a workshop presentation and we delivered a paper, to share our experiences in linking research, policy and practice. The paper build on our international publication (J. Bakker et al., 2011).In a classic model scientific research delivers solutions that practitioners and politicians implement. Today, however, many think it is more fruitful to organize knowledge development as co-creation. Then the (partly tacit) knowledge of practitioners can be tapped and because they are involved they are also more willing and able to use the results. During the conference there were lively discussions on how to organize forms of co-creation.
You can download the paper here (PDF opens in your browser)
See for EIPPEE www.eippee.eu
Argument Map mixed education
What are the various important arguments for and against mixing students in primary education?
To answer this question, we developed a so-called Argument Map which gives you a full overview of the arguments used for and against mixing students in primary education.
All arguments are arranged per stakeholder: students, parents, schools (and school boards) and government.
Our Argument Map can be used for group discussions as well as individual use.
Open and view our full Argument Map here. (PDF opens in your browser)
International Perspectives on Countering school segregation
We invited international experts to present research information about the effects of national policies and local initiatives that have been implemented in their country. The authors analyze interventions in the national context and identify factors facilitating success. The book offers an overview of almost 20 countries and regions, and an excellent state of the art in this emerging field of research.
Joep Bakker, Eddie Denessen, Dorothee Peters, Guido Walraven, Eds. (2011), International Perspectives on Countering school segregation. Antwerpen/Apeldoorn: Garant Publishers
ISBN 978-90-441-2694-5 NUR763/840
Contact
Stuur ons een email:
Contact gegevens:
06 5214 5805
Guido Walraven, coördinator
info@gemengdescholen.nl
Paco Lucassen, onderzoeker
Archief
LinkedIn groep Gemengde Scholen
Volg de actuele discussies
Actuele discussies rond het thema gemengde scholen vinden plaats in de LinkedIn groep Gemengde Scholen.
Deze groep is opgezet en wordt geleid door Jeroen Peters, al jarenlang medewerker van het Kenniscentrum. Iedereen kan lid worden van deze groep.
Op deze website beperken we ons tot korte berichten over relevante activiteiten (zoals conferenties) en publicaties.
Word lid van de Gemengde Scholen Linkedin groep op: www.linkedin.com/groups?home=&gid=2746731